Toen ik 19 jaar was, wist ik het zeker. Ik ga nooit een relatie beginnen met een niet-Nederlandse man of met iemand die niet dezelfde etniciteit heeft als ik. Op dat moment had net mijn module cultuurverschillen afgerond voor mijn HBO-studie tot maatschappelijk werkster. In die module werd de nadruk gelegd op hoe moeilijk het is om met verschillende culturen samen te leven. In die tijd schreven vrouwenbladen ook soms over stellen met verschillende etnische en culturele achtergronden. Telkens weer bleek dat de stellen zich enorm moesten aanpassen aan hun partner, vooral de verschillen werden uitgelicht. Ik vond het allemaal teveel gedoe en niet de moeite waard.
En nu? Nu ben ik al 7 jaar in een relatie met een Amerikaan, die is opgegroeid in Suriname in een gezin met Guyanese en deels Chinese invloeden.
Natuurlijk moesten we aan elkaar wennen, zoals elk nieuw stel. Maar ik heb ervaren dat wij juist op één lijn zitten als het gaat om zaken die voor ons écht belangrijk zijn. Je kan het normen en waarden noemen, maar ook het hebben van een bepaalde levens- en zienswijze. Nog nooit had ik zo op één lijn gezeten met een ‘Nederlandse’ man.
Mijn man en ik zijn beide reizigers, nieuwsgierig naar andere culturen en levenswijzen, en we onttrekken onszelf zoveel mogelijk aan het consumentisme en een materialistische levensstijl. We zijn beiden opgegroeid in een omgeving waar veel mensen over de vloer kwamen, we hebben beiden hele zorgzame moeders gehad en we hebben beiden bij onze grootouders gewoond. Mijn man en ik zagen vooral veel overeenkomsten.
Ging dan alles in onze relatie soepel? Nee, natuurlijk niet! Qua hygiëne liggen onze normen behoorlijk ver uit elkaar. Waar mijn man opgroeide met minimaal 2 keer per dag douchen, veel handen wassen en alles goed schoonmaken, ging ik als kind maar één keer in de week onder de douche (op zaterdagavond) en waste ik eigenlijk nooit mijn handen. En daar waar ik mijn financiën goed in de gaten houd, overal spaarpotjes voor heb en mijn uitgaves strak bijhoud in een excell-sheet, dacht mijn man niet verder vooruit dan ‘ik heb geld, dus ik kan uitgeven’. Sparen? Waarom? Ondertussen zijn we 7 jaar verder en zie ik dat we op beide vlakken naar elkaar toe zijn gegroeid. Ik laat mij soms wat vaker gaan qua geld uitgeven en hij is minder fanatiek ten aanzien van zijn hygiëne.
Wat we ook gemeen hebben, en daar kwam ik pas veel later achter, is onze relatie met onze grootvaders en de rol die ze in ons leven vervulde. Ik vond rust bij mijn opa, waar ik voor mijn gevoel altijd bij op schoot mocht klimmen. Op de één of andere manier was hij er altijd voor mij. Toen hij overleed in 1984 werd ik letterlijk ziek van verdriet, alhoewel ik dat in die tijd niet realiseerde. Nadat hij was begraven, en niet meer in huis lag opgebaard, knapte ik op.
Mijn man leefde net als ik met zijn ouders op hetzelfde adres als zijn grootouders. Vele uren heeft hij bij zijn opa en in de keuken van zijn oma doorgebracht. Milton had een speciaal plekje in het hart van zijn opa als eerste kleinzoon en naamdrager van de familie. Op 5-jarige leeftijd ging hij samen met zijn opa en vader op reis naar Engeland en Nederland om daar familieleden en allerlei toeristische attracties te bezoeken. Ook werd hij, samen met zijn zusjes, vaak verwend met lekkernijen die zijn opa maakte of kocht.
Ondanks dat onze opa’s (en vaders) op meer dan 2000 kilometer van elkaar woonden, hebben Milton en ik elkaar toch gevonden. Niet alleen verschilt onze familiegeschiedenis van elkaar, maar zijn we ook opgegroeid in een heel andere culturele context en toch blijken wij vooral ook heel veel gemeenschappelijk te hebben. Huidskleur, geboorteland, en familiegeschiedenis zijn niet alles bepalend voor of je nu wel of niet bij elkaar past. Je levenshouding, normen en waarden die je belangrijk vindt, en je persoonlijkheid zijn veel bepalender voor het slagen van een relatie.
Op mijn 19de mag ik dan besloten hebben om nooit intercultureel te gaan, dat besluit verdween als sneeuw voor de zon toen ik een man ontmoette die zoveel meer raakvlakken met mij had, dan je op basis van etniciteit of nationaliteit zou verwachten.
