Wong-a-Tim is behalve Chinees contractarbeider, ook de opa van Sydney Kam

Sydney Kam wordt door de mensen die hem gekend hebben, omschreven als een Guyanees. Met een luide stem gaf hij zijn mening in het Engels met een sterk Guyanees accent. Een man volgens sommigen meer Engelsman dan een Chinees was.

Ondanks dat, weten veel familieleden wel dat de opa van Sydney Kam uit China kwam. In 2017 ging ik op bezoek bij Delbert Ho-a Yun in Londen. Met hem nam ik het familiefotoalbum van zijn familie door. Op de eerste pagina daarvan staat een foto van John William Kam, de vader van Gladys Kam, Delberts moeder en Sydneys zusje. Onder de foto staat kort het verhaal van de familie Kam beschreven.

Het zegt het volgende:

J.W. Kams vader: Wong-a-Tim geboren in 1838 China, arriveerde in Brits Guyana in 1861 als een vrije Chinese immigrant op het schip Red Ridinghood (nummer 1487). Hij stierf op 16 augustus 1888 op 50-jarige leeftijd.

John William Kam: J.W. Kam werd geboren op 28 december 1882 op Anna Catherina, westkust Demerara, Brits Guyana. Zijn echte naam was Cojoy Wong-a-Tim. Hij stierf op 30 mei 1955 op 73-jarige leeftijd.

Deze informatie heb ik online gecontroleerd op de website van Trevor Sue-a-Quan. Hij is de meeste bekende onderzoeker en auteur als het gaat om Chinese migranten in Guyana. Op zijn website vond ik inderdaad een Wong-a-Tim op de passagierslijst van de Red Ridinghood die in 1861 arriveerde in Brits Guyana. Volgens die informatie werd hij te werk gesteld op plantage Smythson Place, en zou hij afkomstig zijn uit Poon Yu.

Deze informatie op de website van Trevor Sue-a-Quan is overgenomen van de originele registratieboeken, maar wat is er mooier dan om zelf het registratieboek in te zien? Misschien vinden we dan ook nog wel meer informatie over Wong-a-Tim, de opa van Sydney Kam.

Dus toen we in Guyana waren, stond een bezoek aan het Nationaal Archief hoog op ons verlanglijstje. En we hadden geluk, want de dame die ons hielp, bleek gespecialiseerd te zijn in de passagierslijsten van de diverse boten die zowel Chinese als Indiase migranten naar Brits Guyana brachten.

Met behulp van Wong-a-Tim zijn registratienummer, naam van de boot en jaar van arriveren, kon zij gelijk het goede boek pakken en ons de originele registratie van Sydney’s opa laten zien.

Registratie van Wong-a-Tim te lezen net boven de witte papiertjes

In het boek stond de volgende informatie:

  • Nummer 1487
  • Naam: Wong-a-Tim
  • Vaders naam: Wong-a-Sing
  • Geslacht: man
  • Leeftijd: 22 jaar
  • Lengte: 5 voet 4 inches (1.62)
  • Beroep: marskramer
  • Dorp: Som Tak
  • Kenmerk: klein litteken boven linker wenkbrauw
  • Bedrag gekregen bij vertrek: 20
  • Eerste termijn – eerste plantage: Smythson Place
  • Eerste termijn – tweede plantage: Hope & Experiment
  • Desertie nummer: 31
  • Gevangenis nummer: 38
  • Certificaat van residentie: Dup. Lot. 986 1876
  • Dood: 1578.88

Wat een informatie! En het blijkt weer dat het goed is om gevonden informatie te controleren met de originele bron. Want nu blijkt dat Wong-a-Tim niet woonde in Poon Yu, maar in Som Tak. En we weten nu ook zeker dat Wong-a-Tim als contractarbeider naar Guyana is gekomen. Hij heeft op twee plantages gewerkt, beiden gelegen in Berbice. Smythson Place ligt aan de oostkust en Hope & Experiment ligt iets dichter bij Georgetown, namelijk aan de westkust van Berbice. Pas vanaf in 1876 werd hij een vrije immigrant.

Maar wat ons nog het meest fascineert, is het feit dat hij het contract niet heeft afgemaakt en in de gevangenis is beland. Misschien dat het daarom ook zo lang duurde voordat hij een vrije immigrant werd. Bij een volgend bezoek willen we proberen te achterhalen waarom hij is weggelopen en hoe lang hij in de gevangenis heeft gezeten.

Als de medewerkster van het Nationaal Archief de informatie over zijn overlijden leest, slaakt ze een tevreden kreet. Ze gaat weg en komt even later terug met een ander boek. Hierin staan alle overlijdens vermeldt van migranten. En al snel heeft ze de pagina gevonden met de registratie van het overlijden van Wong-a-Tim.

In dit boek staat het volgende geschreven:

  • Niet onder contract: 1578
  • Naam: Wong-a-Tim
  • Geslacht: man
  • Leeftijd: 50
  • Land van immigrant: China
  • Nummer: 1487
  • Naam van boot: R.R. Hood
  • Jaar van aankomst: 1861
  • Datum van overlijden: 8 augustus
  • Doodsoorzaak: Bil run. fever

Zijn doodsoorzaak in het Engels is ‘bil running fever’. Dit is een bekende medische term uit de 18de en 19de eeuw. Het staat ook wel bekend als ‘bilious fever’. Deze term werd door artsen gebruikt voor koorts die het symptoom van misselijkheid of braken gaf met sterke diarree. Er is dan dan een grote hoeveelheid gal in de bloedbaan terechtgekomen, waardoor de huid en/of het oogwit geel wordt. In Nederland ook wel geelzucht genoemd. Oorzaak van deze ziekte is o.a. malaria en hepatitis. Wong-a-Tim is dus op vrij jonge leeftijd overleden aan een niet zo’n prettige ziekte.

Al eerder in onze research ben ik ook in het bezit gekomen van een boekwerk over David Ewing Chow, vermoedelijk geschreven door een familielid of kerklid. Hierin wordt gesproken over ene mr. Kam, met wie de zus van David Ewing Chow was getrouwd. Mr. Kam had een winkel. In het boek staat dat hij ziek wordt en aan opium verslaafd raakt. De ziekte komt en gaat in golven. De eerste keer herstelt hij, de tweede keer sterft hij. De zus van Ewing Chow wordt niet bij naam genoemd in het document. Wel wordt verteld dat zij 3 kinderen krijgt, twee jongens en één meisje.

Ook wordt in het boekwerk over David Ewing Chow geschreven dat die oudere zus van David na het overlijden van Mr. Kam trouwt met een bakker genaamd Low. In dit verhaal gaat de jongste zoon van mr. Kam voor David Chow werken, terwijl de oudste in de zaak van zijn overleden vader en stiefvader aan de slag gaat.

Het interessante is dat John William Kam inderdaad een broer en zusje had. Ophelia Kam, het zusje van John William, trouwt met Herbert Low. Het broertje van John William Kam heet George William Kam. Volgens het boekwerk krijgt de moeder van John William daarna nog 3 dochters met de bakker Samual Low. De namen van deze 3 dochters (en hun gehuwde namen) zijn terug te vinden in de rouwadvertentie van John William Kam.

Aankondiging van begrafenis John William Kam in 1955

Gezien de linken tussen de feitelijke informatie over de familie en het boekwerk, is de kans reëel dat Sydney’s oma de zus van David Ewing Chow was.

Van familielid Brian Kam heb ik begrepen dat er een graf van Wong-a-Tim bestaat. Harvey Ho-a-Yun, de man van Gladys Kam, heeft deze opgezocht en de gegevens hiervan overgenomen. En zo is het in het familiealbum van Delbert Ho-a-Yun terecht gekomen. Er is alleen geen foto van het graf en we weten ook nog niet waar Wong-a-Tim begraven ligt, maar de kans is groot dat dit op Anna Catharina is, waar John William Kam zou zijn geboren. Dat is iets voor een volgend bezoek om uit te zoeken. Zo ook het opvragen van de geboorteakte van John William Kam om te controleren of de grootmoeder van Sydney Kam inderdaad de zus van David Ewing Chow is.

We weten nu in ieder geval wel dat Wong-a-Tim overleed toen John William Kam slechts 6 jaar oud was en dat Sydney Kam zijn opa dus nooit gekend heeft. Zijn vader zal ook weinig tot geen verhalen over zijn vader hebben kunnen vertellen. En als derde generatie van een Chinese migrant, zal Sydney zich waarschijnlijk vooral meer Guyanees hebben gevoeld dan Chinees.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven
error: Content is protected !!